วัดพระธาตุจอมทอง (หรือ วัดพระธาตุจอมทองวรวิหาร) เป็นพระอารามหลวงชั้นตรี ชนิดวรวิหาร และเป็นปูชนียสถานสำคัญคู่บ้านคู่เมืองพะเยามาตั้งแต่โบราณกาล ตัววัดตั้งอยู่บน ดอยจอมทอง ซึ่งเป็นเนินเขาสูงที่เห็นได้เด่นชัดจากระยะไกล และอยู่ ตรงข้ามกับวัดศรีโคมคำ (วัดพระเจ้าตนหลวง)

สถาปัตยกรรมและปูชนียวัตถุ
องค์พระธาตุเจดีย์เป็น เจดีย์ทรงระฆังแบบล้านนาโบราณสีทองงามอร่าม ภายในบรรจุ พระบรมสารีริกธาตุ ที่อัญเชิญมาจากกรุงสุโขทัย แสดงถึงความศรัทธาอันแรงกล้าของชาวพุทธในดินแดนล้านนา
ในด้านศิลปะ องค์พระธาตุมีลักษณะคล้ายกับ พระธาตุหริภุญชัย จังหวัดลำพูน ซึ่งสะท้อนอิทธิพลทางศิลปกรรมและความเชื่อมโยงระหว่างอาณาจักรหริภุญชัยและล้านนาโบราณ
บริเวณวัดยังมี มณฑปพระเจ้าทันใจ ซึ่งเป็นที่นิยมในการขอพรให้สมปรารถนาอย่างรวดเร็ว

ทิวทัศน์และสภาพแวดล้อม
บริเวณโดยรอบวัดเป็น สวนรุกขชาติ ที่เงียบสงบ ร่มรื่น เหมาะแก่การปฏิบัติธรรมและพักผ่อนจิตใจ
จากยอดดอยจอมทอง นักท่องเที่ยวสามารถชม ทัศนียภาพของกว๊านพะเยาและตัวเมืองพะเยาแบบพาโนรามา 360 องศา ได้อย่างงดงาม โดยเฉพาะในยามเช้าหรือช่วงพระอาทิตย์ตกดิน

รถยนต์ส่วนตัว / รถรับจ้าง:

• เริ่มจากถนนเลียบกว๊านพะเยา หรือถนนพหลโยธิน มุ่งหน้าไปทางทิศตะวันตกเฉียงใต้ของกว๊าน (บริเวณบ้านต๋อม)
  มีป้ายบอกทางขึ้นสู่ดอยจอมทองอย่างชัดเจน ถนนลาดยางอย่างดี สามารถขับรถขึ้นถึงบริเวณลานจอดรถด้านบนได้สะดวก

• จุดสังเกต: วัดตั้งอยู่บนเนินเขาที่มองเห็นได้ชัดเจน และอยู่ตรงข้ามกับวัดศรีโคมคำ

• ช่วงเวลาที่ดีที่สุด: เช้าตรู่เพื่อชมหมอกและแสงแรกของวัน หรือช่วงเย็นเพื่อชมพระอาทิตย์ตกเหนือกว๊านพะเยา

• สักการะ: กราบองค์พระบรมสารีริกธาตุในเจดีย์ และขอพรจากพระเจ้าทันใจ

• แต่งกาย: สุภาพตามธรรมเนียมการเข้าวัด

• พักผ่อน: สามารถนั่งพักผ่อนในสวนรุกขชาติรอบวัดได้

• ถ่ายภาพ: จุดชมวิวบนยอดดอยเป็นมุมถ่ายภาพที่งดงามมากที่สุดแห่งหนึ่งในจังหวัดพะเยา

ค่าเข้าชม:

• ไม่เสียค่าเข้าชม

เวลาเปิด–ปิด:

• เปิดทุกวัน ตั้งแต่เวลา 06:00 น. – 18:00 น.